Szukaj na tym blogu

poniedziałek, 3 września 2012

DV: Montaż – komponowanie rzeźby filmu


Andriej Tarkowski uważał, że sztuka robienia filmów polega na „rzeźbieniu w czasie”, przez co rozumiał, że im dłuższy jest film, tym bardziej skomplikowana będzie „rzeźba”. W poprzednim odcinku pisałem o tym jak solidnie przygotować się do montażu, aby przebiegał on bezproblemowo. Kiedy materiał mamy już zgrany, opisany i przejrzany możemy przystąpić do tworzenia wielkiego dzieła.

Niewidzialna praca

Montażyści nie mają lekkiego zawodu. Kiedy znajomi pytali mojego kolegę czym się zajmuje powiedział, że jest montażystą w Canal+. Odparli: - A, to ty montujesz na dachach te anteny satelitarne? Guru filmowców Walter Murch uważa, że praca ta polega w sumie na wycinaniu nieudanych kawałków. Dzięki popularyzacji form dokumentalnych i making-ofów świadomość wśród widzów co do odpowiedzialności montażysty za finalny efekt filmu wzrasta. Faktem jednak jest, że praca montażysty powinna pozostać niezauważalna - im płynniejsze przejścia, tym łatwiej dajemy się wciągnąć w historię. Nieudany montaż to taki, który natarczywie o sobie przypomina. Z kolei udany montaż tak bardzo angażuje uwagę widowni, że nie zauważa ona błędów w ciągłości akcji, oświetlenia czy podstawienia dublera.

Montażysta musi rozważyć różne możliwości poskładania nagranego materiału w takiej kolejności, która najlepiej służy historii. Każda możliwość tworzy inny klimat i opowiada historię inaczej. Główną wadą montażu nieliniowego jest ogrom możliwości jakie oferuje, a jedną z nich jest możliwość zmiany decyzji w każdym momencie. Montażyści od zawsze starali się tworzyć niezauważalne cięcia, tak by nie zwracać na siebie uwagi.

Nachalny montaż można porównać do dostrzeżenia w kadrze pracy mikrofoniarza lub reflektorów z planu. Aby mieć pewność, że cięcia pozostaną niezauważone, należy zadbać by każde ujęcie było odpowiednio umotywowane. Jego obecność musi naturalnie wynikać z rytmu opowiadanej historii i naturalnie wynikać z akcji. Gdzie szukać wskazówek dla użycia umotywowanego ujęcia? Wystarczy zwrócić uwagę na dialog, gest lub spojrzenie aktorów, efekt dźwiękowy, melodię – montaż nie jest sztuką dla sztuki, lecz elementem składającym się na finalny efekt sztuki ruchomych obrazów zwaną kinematografią. [...]


więcej we wrześniowym numerze Digital Vision

Brak komentarzy: